11 t/m 21 augustus 2025
4-delige cursus ‘De rijke culturele traditie van Estland, Letland en Litouwen: een historische kennismaking
De Baltische landen Estland, Letland en Litouwen hebben een rijke kunst- en cultuurtraditie. In Litouwen kom je vooral barokke gebouwen tegen, terwijl Letland en Estland meer gotische architectuur en diverse Russisch-orthodoxe kerkgebouwen kennen. De schilderkunst kende een bloeiperiode aan het einde van de 19e en het begin van de 20e eeuw, met prachtige, maar in het westen vaak onbekende werken. Ook de muziektraditie is indrukwekkend en vindt haar oorsprong in de prechristelijke periode, terwijl de nationale koorcultuur er later een grote invloed op uitoefende. Componisten uit deze regio onderscheiden zich met mystieke muziekstukken, zoals de werken van de Est Arvo Pärt en de Let Peteris Vasks, die inmiddels wereldberoemd zijn. De docent plaatst deze kunstvormen steeds in hun cultuurhistorische context. Dit gebeurt aan de hand van beeld- en filmfragmenten, relevante literatuurcitaten en diepgaande uitleg over de culturele en historische achtergronden van deze fascinerende regio.
30 oktober t/m 11 december 2025
7-delige cursus ‘Op literaire rondreis door Eurazië’: over literatuur uit de ex-Sovjetlanden
Tijdens deze cursus maken we kennis met de rijke literatuur in de ex-Sovjetlanden, zowel in het heden als in het verleden. Zo staan we uitgebreid stil bij toonaangevende twintigste-eeuwse Baltische schrijvers zoals Jaan Kross en hedendaagse Oekraïense zoals schrijvers Andrej Koerkov, maar besteden we ook aandacht aan absurdistische Russische schrijvers uit de Sovjetperiode – zoals Daniil Charms, dissidente schrijvers uit Belarus – zoals Vasil Bykaŭ en Svetlana Alexijevitsj, en middeleeuws werk uit Georgië en Centraal-Azië. Uiteraard plaatsen we alles in een cultuurhistorische context en maken we waar mogelijk gebruik van authentieke (beeld)opnamen.
31 oktober t/m 19 december 2025
7-delige cursus ‘Belarus: Het laatste Europese ‘terra incognita’”
Belarus bestaat al ruim 30 jaar als onafhankelijke staat en wordt al sinds 1994 met ijzeren vuist geregeerd door Aleksandr Loekasjenko. Hoewel onder steeds grotere controle van Rusland, voelt Belarus toch heel anders. Zo staat de Wit-Russische taal dichterbij het Pools dan bij het Russisch en is het katholicisme de belangrijkste religie naast de orthodoxie. Ook kom je in het land de nodige kastelen en kerken tegen in de gotische, renaissance of barokke stijl. Zij getuigen van de lange periode dat Belarus tot het Pools-Litouwse Rijk hoorde. In deze cursus wordt uitgebreid kennis gemaakt met de politieke en culturele geschiedenis van Belarus. Ook staan we stil bij de recente ontwikkelingen in het land. Daarbij wordt gebruikgemaakt van de vruchten van de lokale Belarussische literatuur, film en muziek.
6 november – 18 december 2025
7-delige cursus ‘Nederland & het ‘gevaar uit het Oosten’ in historisch perspectief’
De relatie van ons land met Rusland bevindt zich op dit moment op een historisch dieptepunt, vrijwel alle banden met dit land zijn verbroken. Tegelijkertijd vangen wij wel Russische vluchtelingen op en voeren wij nog altijd muziek van Russische componisten uit. Ook in het verleden stond onze relatie met Rusland vaker onder zware druk. Hoe gingen wij toen hiermee om en kunnen wij daarvan wellicht iets leren voor de huidige situatie? In deze cursus neem ik u graag mee terug in de tijd en zal ik aan de hand van historische documenten, ooggetuigenverklaringen, dagboekaantekeningen, reportages etc in kaart brengen hoe Nederlanders en Russen de afgelopen eeuwen met elkaar zijn omgegaan, zowel goed- als kwaadschiks. We zullen tijdens deze cursus dankbaar gebruikmaken van de vele sporen die dit verleden heeft achtergelaten in de kunst en literatuur, ook zullen we de historische filmfragmenten gaan bekijken. Lees binnenkort meer op:
4 november t/m 16 december 2025
7-delige cursus ‘Een cultuurhistorische verkenning van de vijf stans’
In deze cursus maken we kennis met de Centraal-Aziatische landen Kazachstan, Kirgizstan, Tadzjikistan, Oezbekistan en Turkmenistan: de vijf stans. Zij vormen de Aziatische achtertuin van Rusland. Samen zijn ze maar liefst 108 keer groter dan Nederland, terwijl het totale inwoneraantal slechts viermaal zo groot is als dat van ons land. Gedurende meerdere eeuwen waren de ‘stans’ onderdeel van het (Sovjet) Russische Rijk; pas sinds 1991 zijn ze onafhankelijk. Sindsdien proberen ze ieder op hun eigen wijze vorm te geven aan hun nieuwe soevereine status en culturele identiteit. Daarbij grijpen ze gretig terug op tradities uit de pre-Russische tijd. Dankzij de Zijderoute vormden ze toen nog een belangrijke verbindingsschakel tussen China en Europa. Echter, de invloed van de voormalige kolonisator Rusland blijft groot, evenals die van de opkomende oosterbuur China. Lees binnenkort meer op:
5 november – 17 december 2025
7-delige cursus ‘De al eeuwen durende strijd van Oekraine om zijn bestaan’
Het voortbestaan van Oekraïne als onafhankelijke staat op het spel. Al sinds de onafhankelijkheid van het land heeft Rusland het bestaansrecht van Oekraine in twijfel getrokken en vanaf 2014 – en zeker sinds 2022 – probeert Rusland het land met geweld aan zich te onderwerpen. Toch kent Oekraïne een eigen taal, cultuur en geschiedenis die in vele opzichten sterk afwijken van die van Rusland. Oekraïne – dat letterlijk ‘land aan de grens’ betekent – stond inderdaad langere tijd onder de Russische invloedssfeer. Tegelijkertijd heeft het eveneens lange perioden aan Europese invloeden blootgestaan dankzij de overheersing door onder meer de Litouwers, de Polen en de Habsburgers. In deze cursus maken we uitgebreid kennis met de politieke en culturele geschiedenis van dit grootste land van Europa. Daarnaast zullen we uiteraard ook aandacht besteden aan de contemporaine ontwikkelingen. Lees binnenkort meer op: